Etkileşim Temelli Terapi Uygulamaları Neleri Esas Almaktadır?
Kocaeli/İzmit Enkom Clinic Dil, Konuşma ve Gelişim Merkezi olarak kurumumuza gelen aileler etkileşim temelli terapi uygulamaları hakkında sorular sormaktalar. Ebeveynler sıklıkla , ‘ Etkileşim temelli uygulamalar nelerdir? ‘ , ‘ Evde bu uygulamaları nasıl destekleyebilirim? ‘ soru ve şikayetleri ile kurumumuza başvurmaktadır. Bu makalemizde etkileşim temelli uygulamalar ile alakalı bilgiler bulunmaktadır.
Etkileşim temelli yaklaşım ya da orijinal adı ile Responsive Teaching Program olan yöntem, ilişki temelli bir yaklaşım olarak karşımıza çıkmaktadır. Uygulama kapsamında birincil bakıcı (anne, baba ya da eğitimci) ile çocuğun arasındaki iletişim geliştirilmeye çalışılmaktadır. Bu sayede çocuğun sosyal-duygusal, bilişsel, iletişim becerileri geliştirilmektedir. Bu nedenle uygulamanın oldukça önemli olduğunu ifade etmek gerekmektedir. Peki ama bu uygulama tam olarak nedir ve kimler için uygundur?
Etkileşim Temelli Erken Çocuklukta Müdahale Programı Nedir?
ETEÇOM özellikleri, uygulamanın kapsamını ve ne olduğunu ifade etmekte olup bu bağlamda oldukça önemlidir. ETEÇOM’un açılımı, etkileşim temelli erken çocuklukta müdahale programıdır. Çocuk ile birincil bakıcısı arasındaki iletişimin geliştirilmesini hedefleyen uygulama, bu sayede çocuğun gelişiminin durumdan olumlu bir şekilde etkilenmesini olanaklı hale getirmektedir. Uygulamanın temelinde iletişim bulunduğu için ETEÇOM’un ilişki temelli bir yaklaşım olduğunu ifade etmek gerekmektedir.
2006 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nde Prof. Gerald Mahoney ve Prof. Jones MacDonald tarafından program haline getirilen ETEÇOM, çocuğun gelişimi açısından çok önemli bir uygulamadır. Peki uygulamanın hedefi nedir?
Etkileşim Temelli Erken Çocuklukta Müdahale Programının Hedefi Nedir?
Etkileşim temelli yaklaşım, eğitimci ya da ebeveynin etkileşimsel davranışlarını geliştirmekte olup bu sayede iletişim ve sosyal duygusal ile bilişsel gelişim alanlarında gelişim yaşanmasını mümkün kılmakta ve çocuğun 16 davranışı edinmesi sağlanmaktadır. Yani programın temelinde çocuğa 16 davranışın kazandırılması yatmaktadır.
Etkileşim Temelli Erken Çocuklukta Müdahale Programı Nasıl Uygulanır?
Uygulama kapsamında genellikle her oturumda 1 ya da 2 strateji ile çalışılmaktadır. Uygulama kapsamında ebeveyne toplamda 66 öğretimsel strateji öğretilmektedir. ETEÇOM nasıl uygulanır sorusu, uygulamayı tam olarak anlayabilmek adına birçok ebeveyn tarafından sorulmaktadır. Çocuğun var olan gelişimsel ve etkileşimsel tanılarına ek olarak çeşitli testler uygulanmakta olup bu bağlamda çocuk için çerçeve program oluşturulmaktadır.
Ebeveynlere, Temel Davranış Seçici Formu verilmekte olup bu bağlamda ebeveynlerdeki kaygı ve beklentiler öğrenilmektedir. Çocuk için uygulanacak olan program aile ile oluşturulmaktadır. Uygulamaya birincil bakıcının varlığı ile başlanmaktadır. Eğitimci tarafından temel davranışlar ve stratejiler bilgi notları aracılığı ile açıklanmaktadır. Çocuktaki gelişim, eğitimci tarafından kısa aralıklarla değerlendirme ve izleme şeklinde gerçekleştirilmektedir.
Etkileşim Temelli Erken Çocuklukta Müdahale Programı Kimler için Uygundur?
Etkileşim temelli yaklaşım programı, çeşitli rahatsızlıklara sahip olan çocuklarda uygun bir yöntemdir. Bu hastalıkları genel olarak aşağıdaki gibi sıralamak olanaklıdır:
- Otistik bozukluk
- Zihinsel yetersizlik
- Down sendromu
- Gecikmiş dil ve konuşma
- Nedeni belli olmayan gelişimsel gerilik
- Serebral Palsi
- Prematüre / düşük doğum ağırlığı
Yukarıdaki rahatsızlıkların tedavisinde ETEÇOM’un oldukça etkili bir yöntem olduğu gözlemlenmiştir.
Etkileşim Temelli Erken Çocuklukta Müdahale Programının Kapsamı
Etkileşim temelli yaklaşım kapsamı oldukça geniştir. Uygulamanın hedefi eğitimci / ebeveynin etkileşimsel davranışlarını geliştirmeyi, bu sayede çocuğun bilişsel, iletişim ve sosyal becerileri geliştirilmektedir. Programın kapsamı genel olarak aşağıdaki gibi sıralanabilmektedir:
- Çocuğa 16 farklı davranış kazandırılmaya çalışılmaktadır.
- Çocuğun bilişsel, sosyal ve iletişimsel becerileri geliştirilmeye çalışılmaktadır.
- Eğitimci / ebeveynin etkilişimsel davranışları geliştirilmektedir.
- Uygulama kapsamında yer alan 66 strateji ebeveyne öğretilmektedir.
- Belirli program dahilinde uygulanan yöntem, çeşitli oturumlar dahilinde ilerlemektedir.
ETEÇOM’un, çocuktaki bilişsel, iletişim ve sosyal becerilerinin arttırılması noktasında çok önemli olduğunu ifade etmek gerekmektedir. Bu bağlamda çeşitli rahatsızlıkların tedavisinde bir yöntem olarak ETEÇOM kullanılmakta olup yöntem sayesinde çocuğun gelişimsel süreçlerinde olumlu bir yöne evrilme görülmektedir. Bu nedenle pek çok ebeveyn, çocukları adına ETEÇOM uygulamasına yönelmektedir.